Ceremonia ślubna w Kościele jest zawsze bardzo podniosła, bogata w głębię przeżyć, piękna i uroczysta. Decydując się na ślub kościelny pamiętajcie, że związek małżonków zostaje podniesiony do rangi sakramentu. Sakrament małżeństwa jest kościelnym uświęceniem umowy małżeńskiej i błogosławieństwem na nową drogę pożycia małżeńskiego – jest zatem: trwały, ważny, święty i nierozerwalny o czym świadczą słowa Chrystusa: „Co więc Bóg złączył, tego człowiek niech nie rozdziela” (Mk 10,9).

Sakrament małżeństwa zawiera się podczas mszy świętej ślubnej. Na ceremonię ślubną w kościele składa się kilka etapów, a mianowicie:

I – obrzędy wprowadzające, podczas których kapłan wita Młodych oraz zgromadzonych gości,

II – liturgia słowa, czyli czytania oraz homilia,

III – liturgia sakramentu małżeństwa, podczas której Narzeczeni składają przysięgę małżeńską,

IV – liturgia eucharystyczna, podczas której następuje przyjęcie Komuni św.,

V – obrzędy zakończenia, czyli uroczyste błogosławieństwo nowożeńców i wszystkich obecnych.

Poniżej znajdziecie dokładny opis jak krok po kroku przebiega ceremonia ślubna:

Przed ceremonią ślubną

Przed rozpoczęciem zaślubin Para Młoda oraz świadkowie udają się zwykle do zakrystii. Tam przynoszą obrączki, kartki od spowiedzi narzeczonych oraz omawiają dokładnie wszystko raz jeszcze z księdzem aby wszystko było dopięte na ostatni guzik. Również tam następuje złożenie podpisów jeśli ślub jest konkordatowy (rzadziej spotyka się składanie podpisów po ślubie). Do zakrystii powinny także przyjść wszystkie osoby, które będą zaangażowane w liturgię. Fotograf i kamerzysta powinni również przed ceremonią udać się do zakrystii i przedstawić księdzu „Pozwolenie z kurii na fotografowanie oraz filmowanie w kościele” oraz wysłuchać ewentualnych sugestii ze strony księdza.

Obrzędy wprowadzające

Uroczyste wejście do kościoła

Uroczyste wejście do kościoła może przybrać następujące formy:

• do Młodych i świadków czekających na progu kościoła wychodzi ksiądz ubrany w szaty liturgiczne wraz z ministrantami. Następnie wita ich i przy dźwięku organów, główną nawą kościoła, prowadzi do ołtarza.
• Para Młoda wchodzi do kościoła razem, kiedy wszyscy goście są już zebrani i organista zacznie grać melodię na wejście. Po dojściu do ołtarza następuje symboliczne przywitanie Młodych przez księdza.
• Ojciec prowadzi Pannę Młodą do Ołtarza, przy którym czeka już Pan Młody. Pan Młody całuje Pannę Młodą w dłoń a uściskiem dłoni kwituje „oddanie” przez ojca swojej córki.

Znak krzyża i pozdrowienie

Kapłan: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Wierni: Amen.
K. Miłość Boga Ojca, łaska naszego Pana Jezusa Chrystusa i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi.
W. I z duchem twoim.

Akt pokuty – modlitwa

Spowiadam się Bogu wszechmogącemu …

Kyrie

Panie, zmiłuj się nad nami…

Gloria
Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli…

Kolekta – modlitwa na rozpoczęcie

Módlmy się.
Boże, Ty uświęciłeś związek małżeński przez tak wzniosły sakrament, że stał się obrazem mistycznego związku Chrystusa z Kościołem, spraw, aby ci nowożeńcy, którzy z wiarą przyjmują ten sakrament, przez całe życie urzeczywistniali to, co on wyraża. Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który z Tobą żyje i króluje, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Po tej modlitwie wszyscy siadają.

Liturgia słowa

Ma na celu uwydatnić znaczenie małżeństwa w dziejach zbawienia oraz jego zadania i obowiązki, zwłaszcza dotyczące uświęcenia małżonków i dzieci. Mogą być trzy czytania, z których pierwsze powinno być ze Starego Testamentu. Dobrze, aby przy wyborze tekstów biblijnych i ich wygłaszaniu czynnie uczestniczył ktoś z rodziny lub przyjaciół. Wypada sprawy te omówić z duszpasterzem podczas bezpośredniego przygotowania do małżeństwa.

I czytanie ze Starego Testamentu

Przykład:

Rdz 2,18-24
Ustanowienie małżeństwa
Czytanie z Księgi Rodzaju
Pan Bóg rzekł: „Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc”. Ulepiwszy z gleby wszelkie zwierzęta lądowe i wszelkie ptaki powietrzne, Pan Bóg przyprowadził je do mężczyzny, aby przekonać się, jaką on da im nazwę. Każde jednak zwierzę, które określił mężczyzna, otrzymało nazwę „istota żywa”. I tak mężczyzna dał nazwy wszelkiemu bydłu, ptakom powietrznym i wszelkiemu zwierzęciu polnemu, ale nie znalazła się pomoc odpowiednia dla mężczyzny. Wtedy to Pan sprawił, że mężczyzna pogrążył się w głębokim śnie, i gdy spał wyjął jedno z jego żeber, a miejsce to zapełnił ciałem. Po czym Pan Bóg z żebra, które wyjął z mężczyzny, zbudował niewiastę. A gdy ją przyprowadził do mężczyzny, mężczyzna powiedział: „Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała! Ta będzie się zwała niewiastą, bo ta z mężczyzny została wzięta”. Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swą żoną tak ściśle, że stają się jednym ciałem.
Oto słowo Boże.

Psalm responsoryjny

Przykład:

Refren: Niech imię Pana będzie pochwalone.

Chwalcie Pana z niebios,
chwalcie Go na wysokościach.
Chwalcie Go wszyscy Jego aniołowie,
chwalcie Go wszystkie Jego zastępy
Refren

Chwalcie Go słońce i księżycu,
chwalcie Go wszystkie gwiazdy świecące.
Chwalcie Go nieba najwyższe
i wody, co są ponad niebem.
Refren

Góry i wszelkie pagórki,
drzewa rodzące owoc i wszystkie cedry,
Dzikie zwierzęta i wszelkie bydło,
płazy i ptactwo skrzydlate.
Refren

Królowie ziemscy i wszystkie narody,
władcy i wszyscy sędziowie tej ziemi,
Młodzieńcy i dziewice, starcy i dzieci
niech imię Pana wychwalają
bo tylko Jego imię jest wzniosłe.
Refren

II czytanie z Nowego Testamentu

Przykład:

1 Kor 12,
Gdybym mówił językami ludzi i aniołów,
a miłości bym nie miał,
stałbym się jak miedź brzęcząca
albo cymbał brzmiący.
Gdybym też miał dar prorokowania
i znał wszystkie tajemnice,
i posiadał wszelką wiedzę,
i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry
przenosił, a miłości bym nie miał,
byłbym niczym.
I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność
moją,
a ciało wystawił na spalenie,
lecz miłości bym nie miał,
nic bym nie zyskał.
Miłość cierpliwa jest,
łaskawa jest.
Miłość nie zazdrości,
nie szuka poklasku,
nie unosi się pychą;
nie dopuszcza się bezwstydu,
nie szuka swego,
nie unosi się gniewem,
nie pamięta złego;
nie cieszy się z niesprawiedliwości,
lecz współweseli się z prawdą.
Wszystko znosi,
wszystkiemu wierzy,
we wszystkim pokłada nadzieję,
wszystko przetrzyma.
Miłość nigdy nie ustaje…
…Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość – te trzy : z nich zaś największa jest miłość.

Śpiew Alleluja – wszyscy powstają

Ewangelia

Przykład:

Mt 19, 3-6
Wtedy przystąpili do Niego faryzeusze, chcąc Go wystawić na próbę, i zadali Mu pytanie: „Czy wolno oddalić swoją żonę z jakiegokolwiek powodu?” On odpowiedział: „Czy nie czytaliście, że Stwórca od początku stworzył ich jako mężczyznę i kobietę? I rzekł: Dlatego opuści człowiek ojca i matkę i złączy się ze swoją żoną, i będą oboje jednym ciałem. A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało. Co więc Bóg złączył, niech człowiek nie rozdziela.”

Homilia – kazanie

Po homilii wszyscy wstają. Jeśli jest przewidziane wyznanie wiary (np. w niedziele), odmawia się je po homilii.

Liturgia sakramentu małżeństwa – przysięga

Po homilii wszyscy wstają, a narzeczeni zbliżają się do ołtarza i stają przed kapłanem.

Pytania przed wyrażeniem zgody małżeńskiej

Kapłan zaprasza narzeczonych by podeszli bliżej do ołtarza i zwraca się do nich w następujących słowach:

[N.] i [N.], wysłuchaliście słowa Bożego i przypomnieliście sobie znaczenie ludzkiej miłości i małżeństwa. W imieniu Kościoła pytam was, jakie są wasze postanowienia.

Następnie zadaje im pytania dotyczące (1) dobrowolnej zgody na małżeństwo, (2) woli wytrwania w wierności oraz (3) gotowości na przyjęcie i wychowanie potomstwa.

[N.] i [N.], czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu zawrzeć związek małżeński?

Narzeczeni: Chcemy.

Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i w chorobie, w dobrej i zlej doli, aż do końca życia?

Narzeczeni: Chcemy.

Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?

Narzeczeni: Chcemy.

Hymn do Ducha Świętego

Kapłan mówi:

Prośmy Ducha Świętego, aby uświęcił ten związek i dał narzeczonym łaskę wytrwania. Niech ich miłość przez Niego umocniona, stanie się znakiem miłości Chrystusa i Kościoła.

Wszyscy stojąc śpiewają trzy zwrotki hymnu do Ducha Świętego.

1. O Stworzycielu, Duchu, przyjdź,
   Nawiedź dusz wiernych Tobie krąg.
   Niebieską łaskę zesłać racz
   Sercom, co dziełem są Twych rąk.

Z następnych zwrotek wybiera się jedną:

2. Pocieszycielem jesteś zwań
   I Najwyższego Boga dar.
   Tyś namaszczeniem naszych dusz,
   Zdrój żywy, miłość, ognia żar.
3. Ty darzysz łaską siedemkroć,
   Bo moc z prawicy Ojca masz.
   Przez Boga obiecany nam,
   Mową wzbogacasz język nasz.
4. Światłem rozjaśnij naszą myśl,
   W serca nam miłość świętą wlej
   I wątłą słabość naszych ciał
   Pokrzep stałością mocy Twej.
5. Nieprzyjaciela odpędź w dal
   I Twym pokojem obdarz wraz.
   Niech w drodze za przewodem Twym
   Miniemy zło, co kusi nas.

Zawsze śpiewa się zakończenie:

6. Daj nam przez Ciebie Ojca znać,
   Daj, by i Syn poznany był.
   I Ciebie, jedno tchnienie Dwóch,
   Niech wyznajemy z wszystkich sił. Amen.

Zawarcie małżeństwa

Kapłan zwraca się do narzeczonych, aby wyrazili zgodę małżeńską:

Skoro zamierzacie zawrzeć sakramentalny związek małżeński, podajcie sobie prawe dłonie i wobec Boga i Kościoła powtarzajcie za mną słowa przysięgi małżeńskiej.

Narzeczeni zwracają się do siebie i podają sobie prawe dłonie. Kapłan wiąże je końcem stuły.
Narzeczony powtarza za kapłanem:

Ja, [N.], biorę ciebie, [N.], za żonę
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.

Następnie powtarza narzeczona:

Ja, [N.], biorę ciebie, [N.], za męża
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.

Potwierdzenie małżeństwa

Kapłan mówi:

„Co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela” (Mt 19,6).
Małżeństwo przez was zawarte ja powagą Kościoła katolickiego potwierdzam
i błogosławię w imię Ojca i Syna, † i Ducha Świętego. Amen.

Kapłan usuwa stułę.

Błogosławieństwo obrączek

Kapłan: Pobłogosław, Boże, te obrączki, które poświęcamy † w Twoim imieniu; Spraw, aby ci, którzy będą je nosić, dochowali sobie doskonałej wierności, trwali w Twoim pokoju, pełnili Twoją wolę i zawsze się miłowali. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wszyscy: Amen.

Nałożenie obrączek

Kapłan mówi:

Na znak zawartego małżeństwa nałóżcie sobie obrączki.

Mąż nakłada na serdeczny palec żony obrączkę przeznaczoną dla niej, mówiąc:

[N.], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

Także żona nakłada na serdeczny palec męża obrączkę przeznaczoną dla niego, mówiąc:

[N.], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.

Modlitwa powszechna

Liturgia sakramentu kończy się modlitwą powszechną, która obejmuje nowożeńców, ich bliskich oraz potrzeby całego Kościoła.

Liturgia eucharystyczna

Do liturgii eucharystycznej, którą odprawia się w tradycyjny sposób, można wprowadzić pewne zmiany. W czasie obrzędu przygotowania darów nowożeńcy mogą przynieść do ołtarza chleb i wino. Po Ojcze nasz kapłan zwraca się do nowożeńców i odmawia nad nimi błogosławieństwo. Po słowach Przekażcie sobie znak pokoju małżonkowie i wszyscy obecni mogą sobie przekazać, w ustalony sposób znak pokoju i miłości. Nowo zaślubieni mogą przyjąć Komunię świętą pod obiema postaciami (chleba i wina). W czasie udzielania Komunii św. śpiewa się pieśń eucharystyczną lub wykonuje odpowiedni utwór muzyczny.

Obrzęd zakończenia

Msza św. kończy się uroczystym błogosławieństwem nowożeńców i wszystkich obecnych.

Najpierw kapłan mówi: „Pochylcie głowy wasze przed Bogiem”, po czym wyciąga ręce i wypowiada słowa błogosławieństwa:

Bóg Ojciec niech was zachowa w miłości wzajemnej i zgodzie,
aby pokój Chrystusowy w was zamieszkał i stale przebywał w waszym domu.
Wszyscy: Amen.

Bądźcie szczęśliwi jako rodzice i ciesząc się życzliwością przyjaciół,
żyjcie z ludźmi w prawdziwym pokoju.
Wszyscy: Amen.

Wśród świata bądźcie świadkami, że Bóg jest miłością,
aby stroskani i ubodzy, doznawszy waszej pomocy,
przyjęli was kiedyś z wdzięcznością do wiekuistego domu Boga.
Wszyscy: Amen.

Was wszystkich, tutaj zgromadzonych, niech błogosławi Bóg wszechmogący,
Ojciec i Syn, † i Duch Święty.
Wszyscy: Amen.

„Idźcie w pokoju Chrystusa”.

Wyjście z kościoła

Para Młoda wychodzi z kościoła przy muzyce organowej. Po wyjściu z kościoła następuje obsypywanie na szczęście (grosikami, ryżem, płatkami róż) Państwa Młodych oraz składanie życzeń przez gości.

Chcesz otrzymać więcej porad i być na bieżąco? Zapisz się do bezpłatnego newslettera a otrzymasz: